Inhalt

Historischer Rundweg - Bord 12

Alte Kaplanei

De eigenaar renoveerde het bakstenen pand uit 1698 met veel toewijding en oog voor detail.

De zogenaamde Alte Kaplanei is een bakstenen gebouw met één verdieping met schilddak en een hoekvormige aanbouw uit 1698. De oorspronkelijke indeling met een opkamer is behouden gebleven. Het gaat hier om een van de weinige bewaard gebleven voorbeelden van de landelijk-burgerlijke bouwkunst aan het eind van de 17e eeuw in het zuiden van de Niederrhein.

Vicariaat

Het pand was met de bijbehorende grond eeuwenlang in bezit van een aparte stichting, het zogenaamde vicariaat van het Sankt Antoniusaltaar in de Sankt Cyriakus parochiekerk. Sinds de 14e eeuw schonken particulieren (leden van de adellijke families Hagedorn, von Hertefeld en von Loë) altaren in de parochiekerk van Weeze en bleven ook later geld doneren voor het behoud van de altaren. De inkomsten kwamen ten goede aan het levensonderhoud van de priester – de vicaris. Als tegenprestatie leidde de vicaris voor het zielenheil van de schenker en zijn familie regelmatig missen bij een specifiek zijaltaar in de parochiekerk in Weeze.

In de 19e eeuw werd het huis als ambtswoning van de kapelaan en later als huurwoning gebruikt.

Monumentaal pand

Als gevolg van beschadigingen tijdens de oorlog en verval in de jaren erna voldeed het gebouw in de jaren zestig niet aan de wooneisen en bleef onbewoond. Toch was de conservator tegen een afbraak van het gebouw en riep het object uit tot monumentaal pand.

Renovatie

Eind 1982 verwierf het echtpaar Johanna en Johannes Kempkes de Alte Kaplanei uit het bezit van de katholieke kerkgemeenschap Sankt Cyriakus Weeze. De voorzijde van het gebouw liep 18,51 Meter naar het noordoosten en 18,44 Meter naar het westen, was naar het noordwesten 8,55 Meter breed en naar het zuidoosten 7,00 Meter. De omringende dakgoot zat op 4,81 Meter. hoogte. Het gebouw werd overdekt door een schilddak. De dakconstructie bestond geheel uit eikenhout. De daklijst werd door zes dwarsbalken van eikenhout (met verwijzing naar het jaar 1698) en door elf lengtebalken met zwaluwstaartverbindingen, ook van eikenhout, ondersteund. Door de verschillende bouwmaten ontstonden in de loop van de eeuwen beschadigingen, die na het vrijleggen van de daken en muren en het verwijderen van het pleisterwerk zichtbaar werden.  Bouwlui uit de 17e eeuw gebruikten bij het metselen vuursteen met een mengsel van kalk en zand. Het gebouw staat op lemen grond en is in de loop van de eeuwen verzakt, zodat de binnen- en buitenmuren grote scheuren van tot wel 13 Centimeter vertoonden. Tijdens de sanering van een dergelijk oud gebouw met behoud van het eigen karakter bestond de grootste uitdaging in het herstellen van de gemetselde fundamenten en het afdichten tegen opstijgend vocht. Na de sanering van de buitenkant van de monumentale Alten Kaplanei, kon de eigenaar zich gaan bezighouden met het renoveren van de binnenkant. Ook hier streefden ze ernaar de 17e en 20e eeuw met elkaar te verbinden.

Oude Heerlijkheid omstreeks 1730, perceel nr. 61 ‘Wikariat’, gedeelte van een kaart van het kadaster van Kleve, hier: heerlijkheid Wissen, folio 4, 1731/1732.

Oude Heerlijkheid omstreeks 1730, perceel nr. 61 ‘Wikariat’, gedeelte van een kaart van het kadaster van Kleve, hier: heerlijkheid Wissen, folio 4, 1731/1732.

Alte Kaplanei, aanblik vanuit het zuidoosten, voor de restauratie, 1982.

Alte Kaplanei, aanblik vanuit het zuidoosten, voor de restauratie, 1982.

Alte Kaplanei, aanblik vanuit het westen (1982 en 1987). Het echtpaar Johannes en Johanna Kempkes kocht in 1982 het vervallen gebouw en renoveerde het binnen enkele jaren drastisch.

Alte Kaplanei, aanblik vanuit het westen (1982 en 1987). Het echtpaar Johannes en Johanna Kempkes kocht in 1982 het vervallen gebouw en renoveerde het binnen enkele jaren drastisch.

Alte Kaplanei, aanblik vanuit het westen (1982 en 1987). Het echtpaar Johannes en Johanna Kempkes kocht in 1982 het vervallen gebouw en renoveerde het binnen enkele jaren drastisch.

Alte Kaplanei, aanblik vanuit het westen (1982 en 1987). Het echtpaar Johannes en Johanna Kempkes kocht in 1982 het vervallen gebouw en renoveerde het binnen enkele jaren drastisch.

Alte Kaplanei, aanblik vanuit het noordoosten, voor 1982.

Alte Kaplanei, aanblik vanuit het noordoosten, voor 1982.