Historischer Rundweg - Bord 8

Katholieke kerk

Sinds de 15e eeuw is de Sankt Cyriakus een mooi voorbeeld van een bouwwerk uit de late gotiek in de Niederrhein

Weeze is een van de oudste parochies aan de westkant van de Niederrhein. In 1226 wordt ze voor het eerst vermeld en in 1326 door de inwoners van Weeze ‘Cyriakus-Leute’ genoemd, omdat de parochiekerk gewijd is aan de heilige Cyriacus. Het bestaan van de kleine houten kerk is op grond van een oorkonde terug te voeren tot de 9^e eeuw. Ze stond rechts van de Niers en was onderdeel van het middeleeuwse boerderijencomplex ‘Villa Geizefurt’ in het huidige Kalbeck, een buurtschap van Weeze.

Laatgotische kerk

In de 15e eeuw werd op de fundamenten van een romaanse en vroeggotische kerk een nieuw gebouw met langgerekt oostelijk oksaal, dwarsschip en toren neergezet. Sindsdien is de Sankt Cyriakus een mooi voorbeeld van een bouwwerk uit de late gotiek in de Niederrhein.

Altaren

Het hoogaltaar was oorspronkelijk aan beschermheilige Cyriacus, en later aan de Heilige Johannes de Doper, tweede beschermheilige van de kerk en de gehele gemeente, gewijd. Daarnaast bestonden er in de 17^e eeuw nog zeven zijaltaren. Ze waren gewijd aan de Heilige Cyriacus (votiefaltaarr), Antonius, Catharina, Nicolaas, Sebastiaan, de maagd Maria en de Heilige Geest. Bovendien stond er in de sacristie een altaar voor de ‘barmhartige God’. De zijaltaren werden sinds de 14^e eeuw door particulieren uit Weeze en adellijken geschonken die ook later nog geld bleven doneren voor het behoud van de altaren. De inkomsten waren bedoeld voor de priesters, de vicarissen, die als tegenprestatie voor het zielenheil van de schenkende families missen moesten lezen.

Meerdere broederschappen, waarvan de Cyriakus- en Johannes-broederschap nog steeds bestaan, verwezen naar deze altaren.

Verwoesting in de Tweede Wereldoorlog

Het artilleriegeschut van de geallieerden en het opblazen van de toren door Duitse troepen in februari 1945 hadden een verwoestende uitwerking op de kerk en zijn omgeving. Alleen het gotische oostelijke koor bleef behouden. Grote delen van het interieur werden verwoest.

De belangrijke kunstverzameling van de kerk, met name houtsnijwerk, werd eerder elders opgeslagen en is daarom uitstekend bewaard gebleven. De kerk wordt tegenwoordig opgesierd door een paar mooie houten beelden. In de kerk zijn zelfs aanwijzingen voor pelgrims op de Sankt Jacobsroute op weg naar Santiago de Compostela te vinden. De belangrijkste figuur is de zittende Heilige Jakobus (omstreeks 1500) en een neogotisch standbeeld van de apostel. De kostbaarste beelden zijn de ‘lieflijke Madonna van Weeze’ (omstreeks 1350), de Heilige Cyriacus en ‘God de Vader’ (beide omstreeks 1500).

Wederopbouw

De huidige kerk ontstond tussen 1953 en 1955, waarbij architect Bernhard Kösters/Münster het bewaard gebleven laatgotische koorgebouw en de twee polygonale afsluitingen aan beide zijden van het dwarsschip opnam in zijn planning, maar de andere beschadigde delen liet afbreken. De toren werd, anders dan bij zijn voorganger, zijdelings aan het zijschip gebouwd.

Tussen 1955 en 1984 waren de altaren in het Godshuis gericht naar het westen. Daarna werden ze weer verplaatst naar het oostelijk koor.

Fusie

In 2005 fuseerden de katholieke kerkgemeenten Sankt Cyriacus Weeze en Heilig Kreuz Wemb tot parochiegemeente ‘Sankt Cyriakus in Weeze’.